Watersturing met wegen drempels en trottoirs

Fonteinen, stroompjes en waterpleinen. Op hete dagen bieden ze verkoeling. Op warme dagen beperken ze wateroverlast. En voed je deze verfraaiingen met regenwater, dan bespaar je op drinkwater en ontlast je de riolering.  

Waterelementen maken een stad of tuin mooier en zijn er in vele vormen en formaten. Denk aan een klassieke fontein en sproeiers op pleinen waar kinderen doorheen rennen. Of aan natuurlijke stroompjes met watervalletjes en meer stedelijke, steenachtige waterlopen. Maar ook aan complete vijvers, waterspeelplaatsen en waterpleinen. 

Voeden met regenwater 

Wil je waterelementen voeden met regenwater? Leid de bovengrondse goten en greppels erheen. De elementen houden het water tijdelijk vast en voeren het weg. 

Ook daken van nabijgelegen gebouwen zijn aan te sluiten op waterelementen. Ideaal is de combinatie met zonnecollectoren en een windmolen, die het water oppompen en rondpompen. 

Let bij waterelementen goed op de waterkwaliteit, zeker als het ook speelvoorzieningen zijn. Filters, zandfilters of helofytenfilters kunnen regenwater voorzuiveren en het circulerende water blijven zuiveren. 

Tijdelijke regenwaterbuffers 

Regenwater opslaan in dichtbebouwde gebieden is lastig. Vaak wordt gekozen voor oplossingen die geen ander doel dienen dan de (tijdelijke) opvang van regenwater. Maar geef je regenwater een zichtbare plek in de openbare ruimte, dan ontstaat een multifunctionele, geldbesparende oplossing. 

Bij tijdelijke regenwaterbuffers zijn twee zaken van groot belang. Ten eerste moeten ze zowel bij nat als bij droog weer functioneren. Ten tweede moet de ontwerper rekening houden met fluctuerende waterpeilen. Dit kan bijvoorbeeld door getrapte kades of groene oeverzones aan te leggen die beter afgestemd zijn op wisselende waterpeilen. 

Waterplein 

Een waterplein combineert waterberging met andere stedelijke functies. Als het droog is, kan er worden gespeeld, gesport of zitten mensen er in de zon. Als het hard regent, stroomt het plein vol en functioneert het als tijdelijke waterberging. 

Waterpleinen vergen een zorgvuldige vormgeving. Wanneer het plein volstroomt, moeten mensen het plein snel en gemakkelijk kunnen verlaten. Bijvoorbeeld via luie trappen en verschillende niveaus. 

Eén van de bekendste waterpleinen is het Benthemplein in Rotterdam-Noord. Het bestaat uit drie delen, waaronder een sportveld. In totaal is de wateropslagcapaciteit 1700 m³. Het eerste water van een stortbui wordt direct weggepompt naar de riolering, omdat het vaak verontreiniging bevat zoals bladeren, papiertjes en hondenpoep. Na ongeveer een uur stopt het pompen en vult het relatief schone regenwater de bassins. 

Schematische doorsnede waterplein in een droge situatie. © Atelier GROENBLAUW

Schematische doorsnede waterplein in een natte situatie. © Atelier GROENBLAUW

Waterspeeltuin 

Een nieuwe speeltuin of een bestaande renoveren? Maak een multifunctionele waterspeeltuin. Hiermee combineer je spel, educatie, waterberging, verkoeling en vergroening.