Bouwbesluiten zien als kansen voor de natuur?

“Natuurvoorzieningen horen standaard in bouwbesluiten”, kopte het NRC in een artikel afgelopen week. “Nederland gaat de komende jaren flink op de schop. In tien jaar moeten er bijna een miljoen woningen bijkomen…”, tegelijkertijd zal de energietransitie om noodzakelijke aanpassingen van bestaande woningen vragen. Dat is in Amsterdam niet anders. Ook in Amsterdam worden flinke stappen gezet om aan de grote behoefte van extra woonruimte te kunnen voldoen. Deze vraag naar nieuwe woning en de mede daardoor verder verdichtende stad oefent druk uit op de regenbestendigheid van de stad. Natuurvoorzieningen verminderen deze druk, maar een specifiek besluit om regenwater op te vangen is ook nodig. Concrete afspraken worden gemaakt om de stad klimaatneutraal te maken. Een voorbeeld van zo’n concrete afspraak in Amsterdam, is een hemelwaterverordening. 

Hemelwaterverordening

Het regent steeds vaker harder. Daardoor kunnen straten, kelders, woningen en gebouwen onderlopen. Ook daar moet rekening mee gehouden worden tijdens het bouwen. Om schade te voorkomen, zorgen de gemeente en Waternet ervoor dat het hemelwater in de openbare ruimte snel weg kan stromen. Regenbestendigheid is één van de normen die deze partijen meenemen tijdens werkzaamheden in de openbare ruimte. Maar dat is niet genoeg. Een groot gedeelte van de stad bestaat uit privaat terrein. Ook op eigen terrein kan regenwater worden opgevangen.

In de vorm van een verordening worden afspraken vastgelegd. Momenteel werken wij, samen met de gemeente Amsterdam en Waternet aan een hemelwaterverordening voor Amsterdam. Hierin wordt een perceeleigenaar bij nieuwbouw verplicht het regenwater op eigen perceel op te vangen en te verwerken. Het voorstel is dat nieuwe bouwwerken, ook vergunningsvrije, de eerste 60 mm regenwater zelf opvangen en daarna geleidelijk afvoeren. Goede voorbeelden hiervan zijn er al. Zo wordt op Centrumeiland van IJburg rainproof gebouwd. Dit nieuw stuk land biedt ruimte aan 1100 tot 1500 woningen. Kaveleigenaren zijn hier al verplicht bij te dragen aan een rainproof omgeving, door regenwater op te vangen, te benutten of slim af te voeren.

Groene daken, regentonnen en betere infiltratie

Middels groene daken, betere infiltratie en/of een regenwateropslag dragen de toekomstige bewoners van centrumeiland bij aan een rainproof omgeving. Laten we eerlijk wezen, de natuur gaat er waarschijnlijk niet beter op worden met al die nieuwbouw, maar er is een manier om aan beide opgaves te werken. We kunnen manieren vinden om de impact op de natuur te verminderen en de natuur beter te benutten (zoals meer water opvangen voor gepland groen). Het regenwater benutten enzien als waardevolle grondstof. We kunnen de gigantische bouwopgave dus ook zien als een kans voor de natuur.

“…als we zaken goed aanpakken biedt de bouwopgave een groot aantal kansen voor de natuur in verstedelijkt gebied.” – NRC. “Overheden, ontwikkelaars, bouwers en natuurorganisaties moeten samen optrekken voor natuurinclusief bouwen. Dat betekent wijken met inheems en streekeigen groen, waar water vastgehouden wordt. Daar profiteren insecten, vogels en kleine zoogdieren, en uiteindelijk ook bewoners van.”