Oase Noord

Bewoners van de Vogelpunt in Amsterdam Noord startte in maart 2021 een initiatief om van een speelveldje in de buurt een prettige ontmoetingsplek te maken. Er zijn twee verhoogde groenvakken aangelegd met wel 80 verschillende soorten planten, allemaal zorgvuldig uitgekozen. Oase Noord is nu een plek waar buurtbewoners een praatje met elkaar maken en hun handen uit mouwen steken om de beplanting te onderhouden.

Voor buren, met buren

Het begon allemaal bij een speelveldje met een grasveld waar buurtbewoners zelf picknicktafels hadden neergezet. Niet iedereen in de Vogelbuurt heeft een tuin en ook door corona was er meer vraag naar buitenruimte. Een groepje van vier buurtbewoners kwamen op het idee om van het grasveldje een oase te maken. “We brachten allemaal onze expertise mee”, zegt Renu Jarbandhan, een van de bewoners die het initiatief startte. Om er zeker van te zijn dat er draagvlak was voor het initiatief zijn er minimaal twintig handtekeningen opgehaald bij buren die uitkijken op het veldje. De initiatiefnemers maakte een plan wat de gemeente goedgekeurde. Daarna hebben ze hovenier én oud buurtbewoner Robin Gugelot gevraagd om een plan te maken voor Oase Noord. Zo heeft Robin met zijn ecologisch hoveniersbedrijf Landenwerken de wensen van de buurtbewoners vertaald naar een ontwerp.

Verhoogde groenvakken

Het speelveldje bestond voornamelijk uit een grasveld omringd door een bosrand. In de zomer en het najaar waren er amper bloeiende planten. “Om het gebied te voorzien van meer biodiversiteit was de enige mogelijkheid om verhoogde vakken te maken, de bodem zit al namelijk vol met wortels van bomen”, aldus Robin. In de twee grote vakken staan 80 verschillende soorten vaste planten. Sommige planten ruiken heel lekker, anderen zijn goed voor vogels of bieden structuur, maar de voornaamste reden voor het kiezen van deze planten is voor hun pollen en nectar productie. Dit is belangrijk zodat de planten kunnen bijdragen aan voedsel voor insecten en de biodiversiteit van de tuin. De diversiteit aan planten draagt bij aan een gezonde bodem en vermindert daarmee de kans op wateroverlast. Ook zijn er planten gekozen die beter tegen weersextremen kunnen zoals droge en natte perioden. Een van de bakken staat vaak in de schaduw en heeft voornamelijk bosplanten, de andere bak staat meer in de zon en heeft planten die beter tegen droogte kunnen.

Een gazon kan regenwater infiltreren. Echter kan de doorlaatbaarheid van een eenvoudig grasveld waarop gelopen wordt na verloop van tijd verminderen doordat de grond wordt dicht gestampt. Bij een beplante bodem, zoals in Oase Noord, zorgen de wortels van de planten ervoor dat de bodem meer water kan opnemen, vasthouden en laten wegzakken. Zo zorgen de verhoogde plantenvakken voor meer regenwateropslag.

“Ik hoop dat Oase Noord meegenomen kan worden als inspiratie om de stad Rainproof te maken” – Renu

Gerecyclede stoeptegels vormen de rand van de groenvakken en zijn op zithoogte gemaakt waardoor ze tegelijk dienen als bankje. Door de verhoogde vakken zijn de planten ook beter beschermd tegen mensen die erdoorheen zouden lopen of ballen die er per ongeluk inrollen.

Gezamenlijke aanleg en onderhoud

De initiatiefnemers zijn langs de deuren geweest om te vragen of bewoners geïnteresseerd zijn om te helpen. In maart zijn verschillende dagen georganiseerd om stenen te sjouwen en de vakken te beplanten. Alle bewoners van de Vogelbuurt kunnen een bijdrage leveren. “Eigenaarschap moet vanzelf ontstaan. Wanneer je zelf onkruid wiedt, helpt met tegels sjouwen of een van de picknickbanken verft, ga je er met zorg en andere ogen naar kijken. Buurtbewoners gaan er zorgvuldiger mee om”, vertelt Renu. De nieuwe beplanting zal door de buurt worden onderhouden. In mei komt er een onderhoud moment zodat bewoners mee kunnen doen en samen met de hovenier de handen uit de mouwen te kunnen steken.

Dit initiatief is tot stand gekomen in samenwerking met de Gemeente Amsterdam en Fonds voor Noord. Fonds voor Noord heeft bijgedragen met extra plantgoed en de gemeente Amsterdam heeft het initiatief geholpen met wetgeving en het goedkeuren van dit initiatief op hun grond.