©Madeleine d’Ersu
Helofytenfilter tussen riet in het water bij de erasmusgracht Amsterdam Weerproof

Helofytenfilter

Een helofytenfiler zuivert vervuild regenwater en afvalwater. Verwerkt in oevers, parkeerplaatsen en groenzones valt het filter niet op. Het enige wat je ziet, zijn moerasplanten.

Regenwater dat door een stad stroomt vervuild. Parkeerterreinen, wegen, stoepen en goten. In steden is de grond niet schoon genoeg om van te eten. Voor mensen niet, maar ook voor dieren, bomen en planten niet. Schadelijke stoffen in het regenwater kunnen ziekmakend en zelfs fataal zijn. 

Daarom is het in steden noodzakelijk het regenwater te zuiveren, voordat het in de bodem zakt. En dan vooral op plekken waar de kans op vervuiling door schadelijke stoffen het grootst is. Denk aan parkeerterreinen en drukke straten. 

Werking 

Een helofytenfilter is een zandlaag waarop helofyten groeien. Helofyten zijn planten die wortelen in water, zoals gele lis, riet, dwerglisdodde, kalmoes en zwanenbloem. Deze planten helpen op een natuurlijke manier het water te zuiveren. 

Rondom de wortels van de planten leven talloze bacteriën. Deze bacteriën zetten afvalstoffen in het water om in voedingsstoffen voor zichzelf en voor de planten. En doordat het filter met folie, klei of beton afgesloten is van de bodem, kan het water pas weg als het helemaal gezuiverd is. 

Verschillende soorten 

Er bestaan verschillende soorten helofytenfilters. Van een simpele variant die matig verontreinigd water zuivert. Tot een meer complex systeem dat zelfs afvalwater van start- en landingsbanen op vliegvelden zuivert. 

 

Schematische weergave van een helofytenfilter. © Atelier GROENBLAUW

Horizontaal helofytenfilter 

Dit filter is geschikt voor matig vervuild regenwater van wegen en parkeerplaatsen. Het is eenvoudig van opbouw en onderhoudsarm. Het verontreinigde water stroomt via een septic tank, door een zand- of grindlaag langs de wortels van de helofyten. 

Verticaal helofytenfilter 

Dit filter zuivert naast vervuild regenwater ook afvalwater. Het is ingewikkelder van opbouw en vergt meer onderhoud. Behalve een septic tank bevat dit filter ook een pompinstallatie en aan – en afvoerleidingen. 

Belucht verticaal helofytenfilter 

Dit filter is zo sterk dat het zelfs antivries uit water zuivert. Het is het meest ingewikkeld van opbouw, vergt het meeste onderhoud en heeft het hoogste energieverbruik, maar neemt minder ruimte in beslag dan de standaard verticale variant. Het filter is zo krachtig, doordat het gecontroleerd meer of minder zuurstof toevoegt.  

Uitvoeringsinformatie helofytenfilter 

Afmetingen: 2,5-5 m²/IE (vert.)
Afmetingen: 0,5-1 m²/IE (belucht)
Diepte: 100 cm (belucht + vert.)
Diepte: 80cm (hor. filter)
Begroeiing: helofyten zoals
Kosten: € 400/IE (bij 4000 IE) |  € 600/IE (bij 4 IE)
Onderhoud/management: €4/IE/m²
Energiekosten: € 1/IE (bij 4000 IE) | € 4/IE (bij IE)

Meer weten?

Kijk voor inspiratie en producten bij de handige links aan de rechterkant.